Ngẫm về chữ 'NHẪN"

Copy từ 1 thớt (threat) trên forum otofun.net. Thấy đúng tâm trạng, bức xúc và suy nghĩ của mình. Xem ra không chỉ riêng mình vậy:

8h sáng. Một ngày mới bắt đầu. Em dắt xe ra cổng không quên liếc nhìn chữ “Nhẫn” trên cái tranh đồng treo tường. Để tự răn mình.
Thế nhưng, dù đi làm bằng 2b hay 4b thì gần như ngày nào cũng như ngày nào, khi hoà được vào dòng xe cộ trên đường lớn, ít nhất một câu chửi tục nhất thiết phải buột ra khỏi miệng như được lập trình. Vấn đề là, đã có ý thức để kìm nó lại, làm sao để nó lúng búng trong mồm thôi chứ không cho nó “tuột ra” mà vẫn không làm được. Tự thấy mình kém tắm. Có bác nào bắt đầu một ngày mới bằng 1 câu chửi tục như em không? Chưa đủ NHẪN roài.
Chả có lúc nào mà câu “Dòng đời xô đẩy” đúng như khi từ trong ngõ bò ra đường nhớn. Thấu hiểu được sao dân ta đánh thắng được mấy thằng đế quốc, bành trướng to đến thế. Đơn giản, vì đã chiến đấu thì cần có tinh thần: “KHÔNG KHOAN NHƯỢNG”. Cái này chắc chắn nó ăn vào máu dân mình rồi. Gái cũng dư trai, già già, trung niên cũng cố đú với tin tin, công chức cũng như học sinh, tóc xoăn vừa cũng như xù mì, nhuộm nâu cũng như nhuộm đỏ, uống rượu cũng như coka, xe ga cũng như xe số, quần bò cũng như quần ngố, ô tô cũng giống công nông ... (chứ chả dám kể đến mấy em zai chuyên làm công tác dịch vụ xã hội, vận chuyển nước tinh khiết và bình ga; hay tệ hơn là mấy “đại ka trẻ trâu” đua xe đánh võng nhá ...) cứ gọi là cong mông, gồng người lên mà vít ga, vít thật lực ... thờ ơ trước sự khiếp hãi của những “công dân hạng 3” ( nói về mặt tinh thần nhá he he ... vì đã phấn đấu mãi mà vẫn chưa đủ mức chịu “nhiệt”) vo ve như em đây, loay hoay một cách tuyệt vọng giữa hai làn xe đan nhau không thương tiếc. Nhưng ngày nào em cũng thoát ra được ... ơn zời ... chưa có chuyện gì cho đến sáng nay (mai không biết).
Vầng, Hà Nội “Thành phố vì Hoà bình” - của các bác em (em nào dám nhận của em) giờ không có khái niệm “giảm tốc độ” khi phía trước có “chướng ngại vật” - phải vượt lên trước bằng bất kỳ giá nào, vượt phải, vượt trái, vượt đầu, vượt đít, cần thì tông thẳng vào để “san bằng trở ngại” luôn. Hoảng. Hốt. Bản thân em cảm thấy “lập trường” không còn “kiên định” nữa vì đôi lúc nghi ngờ phương châm phát triển đất nước “vượt trước, đi tắt, đón đầu”. Hằng ngày ra đường được chứng kiến cái “phương châm tăng trưởng, phát triển” ấy đã được “xã hội hoá” cụ tỉ đến từng hành vi sống của ĐA SỐ các cá thể tham gia giao thông. Phải chăng em (và một số trong các bác) đang trở thành “vật cản, trở ngại” cho một “xu thế phát triển”, cho “dòng chảy của thời đại”, cho một “CÁCH SỐNG” được biểu hiện rất cụ thể qua văn hoá giao thông, giao tiếp, sinh hoạt cộng đồng ... Chấp nhận “TRÔI” hay “TRỤ” đây các bác em? Chưa trả lời được thì chắc em các bác lại phải “NHẪN” thôi ...

Có lẽ mức thu nhập hay nói một cách trần trụi hơn là cái sự “kiếm tiền” hiện nay đã vượt trước quá xa trình độ nhận thức, trình độ văn hoá trong xã hội. Tốt hay xấu, em ứ dám lạm bàn ... “Dân giàu thì nước mạnh” mà ... Nhưng các bác em cũng tự thấy cái sự hụt hẫng giữa nhận thức, ý thức và tiền bạc nó ra sao rồi đấy ợ? Chính là để minh hoạ cho cái vế sau “Xã hội .... văn minh” đấy. Ví dụ nhé:

Câu chuyện 1: Một mợ sồn sồn, mắt xanh mỏ đỏ, thân thể no đủ và được đắp điếm toàn “hàng hiệu hịn” (tiêu chí 3h), trang sức vàng vọt kĩu kịt dừng chiếc xe ô tô trị giá đôi tỷ ngay ngã 3 chợ để mặc cả vài nghìn với chị bán rong mua một gói hoa cúng. Ba phút sau, đường tắc không thể nhích nổi. Thích là dừng và dửng dưng với những khó khăn của những người đi qua. Và vẫn nghênh ngáo một tay điện thoại, một tay bẻ lái, xịt cái luồng khói xanh lè và khét lẹt vào cái gọi là văn hoá giao thông. Cái sự phì nhiêu thừa mứa ấy sao mà đáng ghét quá.

Câu chuyện 2: Ở một ngã tư vào lúc 20h. Đèn đỏ. Một đôi trai gái măng tơ đi xe máy. Cậu con trai dừng xe. Có lẽ để tranh thủ cầm tay cô bạn gái ... Em nhìn họ vui vui nghĩ đến thời trai trẻ và bất giác có thiện cảm. “Đi đi, anh dở hơi à, đường làm ĐÉOO gì có ai”. Rồi họ rồ ga vụt đi. Giật mình. Có cái gì đó như đổ vỡ - đúng ra là hơn thất vọng 1 tẹo ( He he, em mong manh các bác nhể, già cũng đã già rồi mà gái cũng có phải của mình ... “đấu đeo”).

Câu chuyện 3: Hai cậu nhóc đồng phục học sinh sáng sủa và tươi tắn; hồn nhiên vượt đèn đỏ đạp xe qua ngã 4. Va chạm. Ngã. Xây sát nhẹ. “Có làm sao không? Sao các cháu vội thế, tan học thì cứ đi từ từ về thôi, có vội gì đâu”. “Đợi đèn đỏ sốt ruột lắm ạ, mất công dừng lại, mà cháu có bắt đền chú đâu, chú cứ đi đi...”. Hic hic. Không hiểu ở trường người ta dạy chúng nó cái gì trong giờ Giáo dục Công dân. Phải con em thì em tát cho phát lật cả bộ Alô Kit luôn. Vài phút đợi đèn đỏ mà không được thì phỏng chúng sẽ làm được gì cho đời sau này ... Hay phải thế mới tiến được? Có bác nào đã từng nói cụ thể với các “quý F1” rằng con ơi, vượt đèn đỏ nguy lắm, rằng muốn chuyển hướng phải giơ tay, rằng đừng đi hàng 3 hàng 4 trên đường ... vì những thằng như Lái Gật nó chỉ biết nó có đèn là nó vít thôi ...

Câu chuyện 4: Đường đông. Hàng xe nối dài lần lượt chờ đến lượt mình qua ngã 4. Dễ cũng phải 3 nhịp mới đi được. Một số bác 2b lách qua dải phân cách cứng để ngoi ngóp lên đầu, chờ có đèn đi cho nhanh (một số = 20, 30 bác). “Cậu ơi, sao chỗ kia người ta liên tục đi ngược chiều, sao không phạt mấy bác làm gương đi, nguy hiểm quá”. Cậu thượng sĩ CA giao thông thờ ơ đưa mắt nhìn xa xăm như làm thơ “Đông thế, phạt không xuể anh ạ; lấy ai chỉ huy giao thông”. Hic hic. Ừ ... thì cậu cũng chả sai ... Nhưng mà cái sai kia thì cứ thế mãi ... Tâm lý “cộng đồng” (nói một cách tích cực) hay “bầy đàn” (nói 1 cách khoa học nhưng có phần tiêu cực) được thể hiện rất “triệt để” trong tham gia giao thông ở Việt Nam. Một “con trong đàn” đi sai được thì “cả đàn” như ong vỡ tổ, nhao nhao theo sau và thế là CA thì “pó tay là pó cái chân và pó luôn cả cái toe toe nữa”. Đương nhiên, một “số con” không theo đàn thì là loại thiểu năng về trí tuệ rồi (như em là một điển hình). Trong tâm lý học người ta phân tích, phản ứng, dư luận của số đông rất quan trọng trong đánh giá một sự việc, sự vật. Theo lẽ thường, cái đúng, cái tốt phải thuộc về số đông để đấu tranh với cái chưa tốt, cái xấu thuộc về thiểu số. Đấy, cho nên các bác hiểu tại sao em tự nhận là “công dân hạng 3 thiểu năng” rồi đấy – vì em thuộc về thiểu số. Ít nhất, cho đến ngày hôm nay.

Câu chuyện 5: Đường trong phố. Đèn đường sáng choang. Con Camry LE đi sau giương pha sáng quắc. Bật cả đèn sương mù. Bố tổ. Chói mắt và cả khoang xe mình cứ như “bừng sáng”. Đến ngã tư, kéo kính, nói với sang cái anh lái xe tre trẻ đang nghển cổ ngó mũi xe kiểu “mình trẻ, mình đi ô tô và mình là đàn ông thành đạt”: “Đại ka ui, đi trong phố, bác em hạ cái pha xuống cho anh em đi trước dịu mắt cái”. Gắt gỏng “Cái giề, pha á, pha thì làm sao?”. “Công dân hạng 3 và thiểu năng” là em, lại co lại, lấm lét nhìn thẳng như chưa hề mở mồm. Nói thế chứ nghĩ bụng, bố mày đi sau quét pha vào mặt mày để xem mày thế nào nhá. Là lẩm bẩm, nghĩ thoáng vậy thôi. Nhưng Gái can ngay “Thôi thôi mình ơi, có khi nó cũng có biết thế nào là pha là cốt đâu mà đòi hỏi nó quá ... Đi với em mình phải biết nhịn chứ” (he he ... thế là lại kìm lại được ... May cho mình chưa, biết đâu anh ấy có tuýp nước trong xe). Có khi em phải xăm thêm chữ NHẪN vào cổ tay để xem như xem giờ mất hic hic ... Sao mà mình khâm phục mình thế vì mình đã NHẪN được lần nữa.
Câu chuyện 6: Giờ tan tầm. Đường đông, rất đông. Một chiếc xe cứu thương biển tỉnh hú còi đến tuyệt vọng (e lại phải dùng lại từ này để thể hiện sự bế tắc ngôn ngữ đến tuyệt vọng của em). Nhưng những chiếc ô tô đỗ phía trước vẫn lạnh lùng, không nhúc nhích. Cả cái biển xe máy đang chiếm từng cái ngách trống cũng không nhúc nhích. Thảng thoặc có người ngoái đầu nhìn chiếc xe cứu thương rồi quay đi ... vô cảm. Người nhà bệnh nhân, y tá, lái xe đều nhoài người ra khỏi kính xe, khản tiếng và không còn nước mắt nữa. “Em cắn rơm cắn cỏ lậy các bác dích ra cho xe đưa ông em ra viện”. Đại loại van xin thế. Cái xe cứu thương nhích lên từng chục mm. Một bác già già, tóc hoa “dâm”, kính đồi mồi, đạo mạo đi chiếc Psi kiểu “trống bỏi” bên cạnh em khẽ lẩm bẩm “Bố bọn nhà quê, cho chết, ai bảo cấp cứu giờ này”. Con lạy bố ... Thật ... Còn các bác, thái độ của các bác sẽ thế nào? Người lớn còn thế thì trẻ con nó vác nhau ra vườn hoa phác nhau hội đồng âu cũng là sự tất ngẫu phỏng các bác?
...
Em hứa, em thề, em đảm bảo ... các bác em sẽ cùng em kể ra được hàng trăm, hàng ngàn những ví dụ dư lày để chia sẻ cùng em. Và rồi sẽ có bác vào ve vuốt thằng em: Đã tham gia giao thông thì phải chập nhận cái chai cái lọ ... etc ... không đi sai thì chả đi được ... etc ... kệ chúng nó, ngu cho chết, mình biết phận mình ... Thôi thì em cũng có nhời cảm ơn các bác. Nhưng bao giờ em mới biết đến chữ VĂN MINH??? Các bác trả lời cho em với, em khắc khoải quá ... không phải để cho em đâu (em bên kia con Dốc Đời rồi) chỉ là để cho con em và con các bác thôi .... Thế nhưng, em cũng mới chỉ biết mỗi chữ, lại là chữ NHẪN.

Còn nhớ, xưa em xem phim chưởng Tầu "Hồng Hy Quan" - Jet Lee đóng vai chính cùng 1 cậu nhỏ đầu trọc (diễn viên Đài Loan, hình như tên là Tiểu Long gì đó, hay đóng phim võ thuật) - cậu này thủ vai con trai của Hồng Hy Quan. Hai bố con cùng rất giỏi võ. Bố đi đâu đó có việc, dăn con dù có sự gì cũng phải đứng yên 1 chỗ mà NHẪN; tuyệt đối không manh động để che dấu thân phận. Lúc về, thấy con mình khoanh tay, máu đầu chảy be bét, nước mắt ngắn dài nhưng vẫn bặm môi đứng yên để bọn trẻ con làng trêu trọc, ném đá ... Bố hỏi con "Sao con để chúng đánh ra nông nỗi này". Con trả lời: "Vì bố đã dặn phải NHẪN". Bố nói: "NHẪN được đến đâu max thì NHẪN thôi, đến mức không chịu nổi thì phải động thủ cho người đỡ khó chịu". Chưa dứt lời, ông con đã nhảy ra đạp cho bọn kia mỗi thằng mỗi đạp bắn lung tung.
Cuối phim, Hông Hy Quan được 1 em trẻ đẹp đem lòng thương mến, nhưng vợ mới chết, con còn nhỏ đâm ra trong lòng nghĩ lung lắm, không biết làm sao. Ông con ra vỗ vai ông bố bảo nguyên văn: "NHẪN NHỊN được đến đâu thì hay tới đó, đừng để lòng mình khó chịu cha ạ". Ha ha, em nhớ mãi đoạn này ...

Số em bị Zời đầy nên đi cũng kha khá, xa xa, gần gần đủ cả ... ngẫm rằng trộm cắp, cướp bóc, giết người, hiếp dâm, lừa đảo, cờ bạc, rượu chè, ma tuý etc ... đâu cũng có (Thậm chí, còn oách hơn Việt Nam mình, ví dụ ở mình chưa thấy công bố có những vụ khủng bố bom mìn lớn, giết người hàng loạt bệnh hoạn etc ... VN mình thì oách oách cũng đến như vụ nổ súng ở Hang Kia là hết). Thế nên, một cách tổng quan (tổng quan nhé), em cũng ứ có tâm sự gì (cũng chưa đủ tuổi) để dám lăn tăn về triển vọng đất nước “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như ông Kụ muôn vàn kính yêu đã dậy (hi hi).
Nhưng (vẫn có 1 chữ Nhưng) về Giao thông thì mình oách thật, không hổ danh là “Thượng thiên, hạ địa, duy ngã độc tôn”. Biến thái từ trong ý thức. Biết luật mà cố tình đi sai (vì lý do khách quan, chủ quan nào đó) thì cũng là 1 nhẽ (cái này, các nước khác cũng có) nhưng loạn đến mức không ý thức được đúng sai, coi tính mạng người khác cũng ... cỏ rác như của mình thì em thật cũng mới chỉ thấy ở ta.
Tính mạng con người là tối thượng. Vậy mà chủ ý day đi day lại con người ta dưới bánh xe container đến chết cũng chỉ có 8 năm tù. Có tý luật nên em dự là sau 3 năm ngoan ngoãn với các thầy, các Ban, chú em ấy sẽ lại tốt nghiệp trường đời và khả năng sẽ trở lại với tay lái thân yêu (Tin mới nhất là VKS đề nghị tăng án lên khoảng 15 năm ...). Tội phạm ít nghiêm trọng mà. Bọn Tây nhợn nó tổng kết, trên đường cao tốc với tốc độ hạn chế từ 90km/h đến 130 km/h (min – max) thì nếu dừng xe bất chợt ở dệ đường, người ta chỉ có khả năng sống sót trong vòng 10 phút. Thế nhưng, đường cao tốc ở ta thì thậm chí người ta còn dừng xe để đồng bào xuống tham quan, để test tốc độ tối đa, để vv và vv ... vì đây là cái sự lạ lần đầu hic hic... Không biết từ hôm ấy đến chừ đã có chết ai chưa? LÀ ai dại mồm hỏi thế. Thái độ nói không cần nghe, nghe không cần hiểu, hiểu thì cũng tặc lưỡi không làm theo dường như nó đã ăn sâu vào dân mình quá ... Không tư duy, không ngẫm nghĩ nó lợi hại dư lào ... Cứ có quy định là phải “bật” lại cái đã cho nó có phong cách ... Người thừa hành luật pháp thì không nghiêm hay thiếu trách nhiệm (chưa nói là blah blah). Ngược lại, dân thì nhờn, dân chủ quá trớn ... "Quốc có quốc pháp, gia có gia quy" ... cứ thế mà vận vào gia đình mình thì các bác sẽ thấy nó tệ dư lào?

Em vẫn cứ trăn trở với câu hỏi “Tại sao lại thế?”. Giật mình. Hệ quả của nhịp sống công nghiệp, hiện đại gấp gáp cần triệt để tận dụng tranh thủ thời gian chăng? Đếch phải, người ta còn công nghiệp gấp mình trăm năm ấy chứ. Vội thì có vội dưng có đến nỗi thế đâu. Tư duy văn hoá lúa nước chăng? Cũng đếch phải, quê em bà con thân ái với nhau lắm, đi sau con trâu thì cũng đủng đỉnh thôi, đi đâu mà sầm sập như đi ăn cướp thế. Nghĩ đến câu chuyện tiếu lâm dân gian, lại tủm tỉm “Hay Zời sinh ra thế?” ...
Một ông chú thì lại triết: “Đấy là hệ quả của tư duy CHỤP GIẬT, của tư duy ÍCH KỶ, BON CHEN chỉ muốn được việc mình ... Mày xem, bây giờ có cái gì tránh được kiểu CHỤP GIẬT không? Làm ăn CHỤP GIẬT, quan hệ CHỤP GIẬT, học hành CHỤP GIẬT, bằng cấp CHỤP GIẬT ... thì giao thông nó cũng phải CHỤP GIẬT là đúng rồi”. Chuyện khác, em một lần nữa khẳng định chả dám lạm bàn, em chỉ bàn chuyện Giao thông và chuyện ngày mai liệu em có phải chửi bậy đầu ngày nữa không thôi? Vầng, ngày mai, em không muốn chửi bậy khi ra đường nữa ... ít nhất là trước mặt vợ con em, nhưng chắc nó lại cứ “buột” ra thôi ... mà các bác phải ghi nhận là em đã nỗ lực đến tuyệt vọng nhá (bác nào bị em chửi với theo cũng đừng giận em – cái thứ “Công dân hạng 3” giun dẽ của xã hội, chẳng dám liều mình vì thiểu số).
16h27. Sắp hết giờ làm việc. Em lại sắp xuống đường. Và ... sắp phải chửi bậy. Các bác bảo em phải làm sao? Về online oto fun cho lành vậy, đỡ phải ra đường mà bức xúc ...???